Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde yapılan Cumhurbaşkanlığı Kabine Toplantısı’nın ardından millete seslendi.

Türkiye’yi demokrasi ve ekonomi alanlarında dünyanın en ileri ülkeleri arasına katmak için çıktıkları yolda 18 yılı geride bıraktıklarını hatırlatan Erdoğan, bu süreçte her alanda hayata geçirdikleri reformlarla hedeflere ulaşmak için gereken altyapıyı adım adım kurduklarını belirtti. 

Cumhurbaşkanı Erdoğan, sağlıktan eğitime, adaletten güvenliğe, ulaşımdan enerjiye, sanayiden ticarete, spordan sosyal desteklere kadar bu mücadeleyi yürüttüklerini söyledi.

Cumhuriyet tarihinde yapılanların tamamını beşe, ona katlayan eserler ve hizmetlerle Türkiye’yi bugün bulunduğu yere getirdiklerini ifade eden Erdoğan, “Yapılanlar elbette önemlidir ama Türkiye’nin potansiyeli ve gücü çok daha fazlasına müsaittir. Hedeflerimiz de bunu gerektiriyor.” diye konuştu.

“Sağlık sistemimiz hizmeti sürdürdü”

Reform programlarını bu hedefe ulaşmayı kolaylaştıracak ve hızlandıracak şekilde hazırladıklarını dile getiren Erdoğan, her reform programının kamudan özel sektöre, sivil toplumdan sosyal kesimlere kadar tüm tarafların görüşleri ışığında oluşturulduğunun altını çizdi.

Erdoğan, hazırlık aşamasında olduğu gibi bu programların uygulama sürecinde de her türlü yapıcı eleştiriye ve katkıya açık olduklarını belirterek, “Ülkemizin hayrına olan her iş gibi reformlarımızı da kör bir husumetle sabote etmeye çalışanları ise milletimizin takdirine havale ediyoruz.” dedi.

Kovid-19 virüsünün Türkiye’ye de sirayet etmesinin üzerinden 10 Mart itibarıyla tam bir yıl geçtiğini dile getiren Erdoğan, şöyle konuştu:

“Şimdiye kadar bu virüs 192 ülkede toplam 2 milyon 700 bin insanın hayatına mal oldu. Ülkemizde ise virüs tespit edilen 2 milyon 900 bine yakın vatandaşımızdan 29 bin 500’ü maalesef hastalığa yenik düştü. Salgında vefat eden kardeşlerimize bir kez daha Allah’tan rahmet, ailelerine sabrı cemil niyaz ediyorum. 

Bu dönemde büyük bir fedakarlık sergileyerek virüse karşı en ön cephede yer alan tüm sağlık çalışanlarımıza, ülkem ve milletim adına şükranlarımı sunuyorum. Türkiye, sağlık altyapısının ve sosyal güvenlik sisteminin gücü sayesinde salgınla mücadelesini dünyanın takdir ettiği bir başarı hikayesine dönüştürdü. Salgının zirve yaptığı aylarda dahi sağlık sistemimiz vatandaşlarımıza hizmet etmeyi sürdürdü. İnsanların hastane kapılarından geri çevrildiği, doktorların hasta seçmek zorunda kaldığı, bakımevlerinde yaşlıların ilgisizlikten can verdiği vahim sahnelerin hiçbiri hamdolsun ülkemizde yaşanmadı.”

“Şehir hastaneleri kritik rol üstlendi”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, son bir asrın en büyük sağlık felaketi olarak nitelenen salgın karşısında devletin tüm imkanlarını seferber ettiklerini belirterek, Bilim Kurulunun değerlendirmeleri ışığında alınan kararları Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin getirdiği avantajları da kullanarak en hızlı ve etkin şekilde hayata geçirdiklerini söyledi.

Erdoğan, salgın döneminde birçok ülkede görülen sıkıntıların, tedarik zincirindeki aksaklıkların ve güvenlik zafiyetlerinin hiçbirine Türkiye’de şahit olunmadığını vurgulayarak, şunları kaydetti:

“Salgın, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin kriz yönetme kapasitesinin yanında, sağlığa yaptığımız devasa yatırımların da önemini gösterdi. Ülkemize kazandırdığımız şehir hastaneleri özellikle salgın döneminde kritik rol üstlendiler. Bugün artık elini vicdanına koyan herkes bu yatırımların hakkını teslim ediyor. Yolu bir şekilde şehir hastanelerine düşen vatandaşlarımız ‘İyi ki muhalefete rağmen bu hizmetler yapılmış.’ diyor. Salgın döneminde sağlıktan eğitime, ekonomiden sosyal yardımlara kadar her alanda attığımız ilave adımlarla ülkemizin altyapısını daha da güçlendirdik. Bu süreçte Kovid-19 teşhisi yapabilen laboratuvarlarımız sayı itibarıyla 73’ten 6 kattan fazla artışla 461’e yükseldi. 

Filyasyon ve izolasyon takip sistemini, kısaca HES dediğimiz ‘Hayat Eve Sığar’ uygulamasını hayata geçirdik. Yükseköğrenim yurtlarımızın bir kısmını karantina merkezlerine dönüştürdük. Bu çerçevede yurtlarımızda 122 bin insanımıza hizmet verdik.”

Salgın döneminde gelişmiş ülkeler maske sıkıntısını bile aşamamışken, Türkiye’nin yerli solunum cihazı üreterek, kendi ihtiyaçlarını karşılamasının yanında 20 ülkeye bu cihazları ihraç ettiğini belirten Erdoğan, inşası süren projeleri hızlandırarak İstanbul Başakşehir, Konya ve Tekirdağ Şehir Hastanelerini hizmete aldıklarını hatırlattı.

Kısa sürede İstanbul’un iki yakasına kazandırdıkları 1008’er yataklı iki acil durum hastanesiyle bu alanda yeni bir çığır açtıklarını belirten Erdoğan, sadece salgın döneminde toplam 16 bin 160 yataklı sağlık tesisinin inşaatını tamamlayıp vatandaşların hizmetine sunduklarını bildirdi.

“Yurt dışından aşı tedarikini sürdüreceğiz”

Erdoğan, “Dünyada aşı uygulamasını başlatan ilk ülkeler arasındayız. Bugün itibarıyla yapılan aşı sayısı 11 milyon 500 bine ulaştı. Aşılama sıralamasında dünyada 5’inci durumdayız. Çalışmaları süren yerli aşımız hazır hale gelene kadar yurt dışından aşı tedarikini sürdüreceğiz.” diye konuştu.

İnsanların haftalar boyunca eve kapandığı günlerde eğitim-öğretime devam etmenin ayrı bir önem kazandığına dikkati çeken Erdoğan, hazırlıklarını hızla tamamladıkları EBA TV yayınıyla 23 Mart 2020’den itibaren uzaktan eğitime geçtiklerini hatırlattı.

İçerik üretiminde binden fazla öğretmenin görev aldığı bu sistem üzerinde 12 bin 500 saat yayın yapıldığını söyleyen Erdoğan, “Yüz yüze eğitimi ise 15 Şubat 2021 itibarıyla kademeli olarak yeniden başlattık. Geçtiğimiz kabine toplantımızda yüz yüze eğitimin kapsamını epeyce genişlettik. Ülkemizdeki tüm cep telefonu abonelerine aylık 8 gigabyte’a kadar EBA’ya ücretsiz erişim imkanı sağladık. Yine bu dönemde öğrenim ve katkı kredisinin bazı taksitlerini 3 ay süreyle erteledik.” dedi.

Sosyal Koruma Kalkanı Programı’yla vatandaşlara doğrudan aktarılan kaynağın toplam tutarının, 56 milyar lirayı aştığını belirten Erdoğan, salgın döneminde kısa çalışma ödeneğinin kapsamını genişlettiklerini ve şartlarını kolaylaştırdıklarını ifade etti.

Erdoğan, “Bu dönemde 3,7 milyon çalışanımıza 30 milyar lirayı bulan tutarda kısa çalışma ödemesi yaptık. Salgının seyrine göre peyderpey uzattığımız bu uygulamayı mart sonunda bitiriyoruz. Şartları kısa çalışma ödeneği almaya yetmeyen ve ücretsiz izne çıkarılan 2,5 milyon çalışanımıza 10 milyar liraya yakın nakdi ücret desteği ödedik. İşsizlik ödeneği kapsamında 1 milyon kişiye 5,5 milyar lira ödeme gerçekleştirdik. Normalleşme desteğiyle 3,6 milyar liradan fazla prim mahsuplaşması imkanı sağladık.” diye konuştu.

“Verdiğimiz teşvik ve desteklerin tutarı 80 milyarı buldu”

İstihdamdaki sürekliliği temin etmek amacıyla 2 aylık telafi çalışma süresini 4 aya çıkardıklarını hatırlatan Erdoğan, “Salgının başından itibaren verdiğimiz teşvik ve desteklerin tutarı 80 milyar lirayı buldu. Diğer yandan 1,3 milyon iş yerinin toplam 40 milyar lira prim borcunu 6 ay süreyle erteledik. Kovid-19 test, tedavi ve bakım hizmetleri için genel sağlık sigortası kapsamında karşıladığımız ödemeler ise 7,8 milyar lirayı aştı. Salgın sosyal destek programımızla 6,5 milyon haneye biner liradan toplamda 6,5 milyar lira nakdi yardım ulaştırdık.” dedi.

Erdoğan, Biz Bize Yeteriz Türkiyem Milli Dayanışma Kampanyası’nda 2 milyar lirayı aşkın yardım topladıklarını ve bu yardımları ihtiyaç sahibi hanelere takdim ettiklerini belirtti.

Salgının etkilerinin azaltılması için hazırladıkları Ekonomik İstikrar Kalkanı Paketini 18 Mart 2020’de kamuoyuyla paylaştıklarını anımsatan Erdoğan, bu paketin kapsamını, ihtiyaçlara ve yeni durumlara göre zaman içinde sürekli güncellediklerini söyledi.

Borç ertelemelerinden yeniden yapılandırmalara, kredi ve teşviklerden karşılıksız hibelere kadar pek çok farklı destek programıyla salgından olumsuz etkilenen tüm kesimlerin yanında olduklarını dile getiren Erdoğan, şöyle devam etti:

“Basit usulde vergilendirmeye tabi olanlar başta olmak üzere, belirlenen esnaf ve sanatkarımıza aylık bin lira destek ödemesi yaptık. İş yeri kira olan esnafımıza 3 ay süreyle büyük şehirlerde 750 lira, diğer şehirlerde ise 500 lira destek ödemesinde bulunuyoruz. Bu kapsamda başvurusu kabul edilen 140 bini aşkın esnaf ve sanatkarımıza toplam 2 milyar 80 milyon lira tutan ödeme yapılmaya devam ediyor. Miktarını bin lira olarak belirlediğimiz gelir kaybı desteğine yapılan başvuruların da 975 bine yakını onaylandı. Ciro kaybı desteğiyle ilgili başvuruların değerlendirmesi sürüyor. Mücbir sebep hali ilan edilen 24 Mart 2020’den itibaren KDV ve prim ödemelerine 6 ay süreyle erteleme imkanı sağlamıştık. Bu imkandan 2 milyondan fazla mükellef yararlandı. Yine bu dönemde ticareti desteklemek için KDV oranını kimi sektörde yüzde 18’den yüzde 8’e, kimi sektörlerde de yüzde 8’den yüzde 1’e indirdik.”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, geçen yıl 985 bin esnaf ve sanatkarın toplam 42,6 milyar lira tutarında faiz destekli kredi kullandığını belirterek, “TESKOMB salgın nedeniyle kredi ve kefalet kooperatiflerine olan borçlarının ödemesini geciktirenlere uygun şartlarda yapılandırma imkanı sundu. Bu imkandan da 30 bin esnaf ve sanatkarımız yararlandı. Fahiş fiyat ve stokçulukla mücadele için Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu oluşturduk. Bu çerçevede yapılan denetimler neticesinde bugüne kadar toplam 32 milyon liraya yakın idari para cezası uygulandı.” diye konuştu.

Salgının ilk gününden itibaren milletin gıda güvenliği ve tedarikinde en ufak bir aksaklığın oluşmasına müsaade etmediklerini belirten Erdoğan, “Destekleme ödemelerini öne çıkararak çiftçilerimize finansman desteği sağladık. Çiftçilerimize bu dönemde 9,3 milyar lira hayvancılık destekleme ödemesi, 12,6 milyar lira bitkisel üretim destekleme ödemesi yaptık. Bu yıl üreticilerimize yapacağımız tarımsal destek ödemesi tutarı ise 24 milyar liradır. Kredi borçlarını 6 ay erteleyerek ORKÖY kredilerini yeniden yapılandırarak besici ve yetiştiricilere 90 gün vadeli arpa satışı yaparak salgın döneminde üreticilerimizi rahatlattık.” dedi.

Salgın döneminde su ürünleri yetiştiriciliği, mesire yerleri, milli park ve tabiat parkları kira ödemelerini faizsiz ertelediklerini ifade eden Erdoğan, yüzde 75 hibe olmak üzere toplam 6 bin 100 ton tohumu tarlasını ekmek için bekleyen çiftçilere ulaştırdıklarını belirtti.

Erdoğan, tarım arazileri ve 2B satışlarından kaynaklanan 46 bin 500 hak sahibinin nisan, mayıs ve haziran aylarına ait ödemelerini faiz uygulamadan ve başvuru şartı aramaksızın 3 ay süreyle ötelediklerini söyledi.

Hazineye ait tarım arazilerini kullanan 18 bin çiftçinin nisan, mayıs ve haziran ödemelerini de yine 3 ay süreyle ve faizsiz tehir ettiklerini anlatan Erdoğan, salgınla mücadele kapsamında kültür ve sanatta özel tiyatrolara 35,8 milyon lira, sinema sektörüne 89 milyon lira destek aktardıklarını ifade etti.

“Gelişmeleri takip etme kararı aldık”

Erdoğan, geçen Kabine Toplantısı’nda, şehirleri, vaka, hastane kapasitesi ve aşılama gibi kriterlere göre sınıflandırdıklarını hatırlattı.

Her sınıfta hangi normalleşme adımlarının atılacağını da şeffaf bir şekilde açıkladıklarını belirten Erdoğan, şunları kaydetti:

“Yeni normalleşme tedbirlerini sizlerle paylaşırken, şehirlerimizin, tedbirlere uyma derecelerine göre gelecekte hangi sınıfta yer alacaklarına kendilerinin karar vereceklerini de söylemiştik. Sağlık Bakanlığımız, salgının illerimizdeki seyrini yakından takip ediyor. Bugünkü Kabine Toplantımızda, son iki haftadaki gelişmelerin üzerinde etraflıca durduk. Kimi illerimizde görülen nispi vaka yükselişlerine rağmen bu artışın hastaneye yatış, yoğun bakım ve entübe sayılarına sınırlı şekilde yansımasını da sevindirici bir gelişme olarak değerlendiriyoruz. Ayrıca aşılama yaygınlaştıkça, salgınla mücadelenin daha etkin hale geldiğini görüyoruz. Tedbirlere özellikle uyulmasıyla ilgili denetimleri daha sıkı şekilde yürüterek, süreci yakından takip edeceğiz. Tüm verileri göz önüne alarak, bugünkü toplantımızda, şehirlerimizdeki mevcut uygulamayı bir süre daha sürdürme ve gelişmeleri takip etme kararı aldık. Milletimizin, yeni normalleşmenin ilk heyecanıyla kurallara riayet konusunda yeterli dikkati gösteremediğini düşünüyorum. İnşallah bundan sonra çok daha bilinçli ve dikkatli davranarak, bu meselenin üstesinden hep birlikte geleceğiz.

Vatandaşlarımızdan, tedbirlere muhakkak uyarak, hem kendi sağlıkları üzerindeki riski azaltmalarını hem de şehirlerini ve ülkemizi bu musibetten kurtarma mücadelemize destek vermelerini rica ediyorum. Tedbirlere uymamamız halinde yeniden kısıtlamaların, yasakların gelmesinin kaçınılmaz olduğunu bir kez daha hatırlatmak istiyorum.”

Öte yandan Erdoğan,Türkiye’nin Kovid-19 salgınıyla mücadelesini anlatan “Asrın Küresel Salgını-Türkiye’nin Koronavirüsle Başarılı Mücadelesi” kitabının Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığınca özenle hazırlandığını belirterek, kitaptan istifade edileceğine inandığını sözlerine ekledi.